User:BharatBaral

खगेन्द्र सुनार(संयाेजकः दलितका लागि दलित अभियान,नेपाल)

खगेन्द्र सुनार दलितका लागि दलित अभियान नेपालका संयाेजक हुन । २०७७ साल जेठ १० गते जाजरकाेटका नवराज िव.क. सहित ६ जनालाइ अन्तरजातिय माया प्रेमका कारण रूकुम पश्चिममा हत्या भएकाे घटनापछि उनले नेपालमा जात व्यवस्थाले दलित गैर दलित समुदायलाइ दिएकाे पिडाकाे महसुस गरी दलितका लागि दलित अभियान समाज रूपान्तरणकाे लागि सञ्चालन गरेका हुन । दलित समुदायले अहिलेकाे अाधुनिक समाजमा पनि जातिय छुवाछुत जस्ताे अमानविय व्यवहार सहनु परेकाे छ । नेपालमा अहिले सम्म धेरै परिवर्तन भए । बिभिन्न समयमा दलितकाे हितकाे लागि भनेर धेरै थाेरै कानुन बने पनि व्यवहारमा लागु हुन नसक्दा नेपालमा दलित समुदायकाे अवस्था अहिले पनि उस्तै छ । हजाराै वर्ष देखी सामाजिक रूपमा अछुत बनाइएका, अार्थिक रूपमा सम्पति िवहिन बनाइएका र राजनितिक रूपमा कहिल्यै पनि नेतृत्व गर्न नदिएर सम्पूर्ण रूपमा िनषेध गरिएका दलित समुदायकाे पक्षमा अावाज उठाउँन र सिंगाे समाज विभेद रहित र सम्पन्न बनाउँनकाे लागि खगेन्द्र सुनारले दलितका लागि दलित अभियान नेपाल सञ्चालन गरेका हुन ।

बाल्यकाल

खगेन्द्र सुनार २०४७ साल जेठ २ गते दैलेख जिल्लाकाे नारायण नगरपालिका वडा नं ५ छातीकाेटमा जन्मेका हुन ।कुमानिसिंह सुनार र देवीसरा सुनारकाे काेखबाट जन्मेका खगेन्द्र सुनार ११ भाइ बहिनी मध्येका छैटाै सन्तान हुन । उनले राजनिति शास्त्र र इतिहासमा अार.अार. क्याम्पसबाट ब्याच्लर डिग्री गरेका छन् । स्कुलमा हुदा देखी नै प्रखर बाेल्ने क्षमता भएका उनले विभिन्न स्थानिय, क्षेत्रिय र राष्टि्य प्रतिष्पर्धामा सहभागि भइ अवार्डहरू पनि जितेका छन् ।

पत्रकारिताकाे सुरूवात

सानै देखी समाजमा भएका अन्याय अत्याचार र जातिय विभेद देख्दै भाेग्दै अाएका उनले समाज रूपान्तरण गर्नकाे लागि सरकारमा बसेका मान्छेकाे महत्वपूर्ण भुमिका रहने र सरकार सम्म समाजका कुना कुनामा भएका त्यस्ता जातिय विभेदका घटना पुर्याउन पत्रकारीताले महत्वपूर्ण भुमिका खेल्ने भएकाेले पत्रकारीता राेजे । पत्रकारीताले समाजमा भएका, हुने गरेका अन्याय अत्याचारका, जातिय विभेदका घटना बाहिर ल्याउँने, सम्बन्धित सराेकारवाला निकाय सम्म पुर्याउने , ढाकछाेप गरेर घटनालाइ लुकाउँन खाेज्ने लाइ खबरदारी गरी अन्यायमा परेका लाइ न्याय दिलाउँने र समाजमा चेतना जगाउँने काम पनि गर्ने हुनाले उनले पत्रकारीता नै राेजे । उनेले सुरूमा रेडियाे पञ्चकाेशी समुदायीक एफ.एम. दैलेखबाट सुरू गरेका थिए । पछी काठमाडाै अाएर रेडियाे सगरमाथामा समेत काम गरे । उनकाे १६ बर्षे पत्रकारीतामा विभिन्न रेडियाे,टेलिभिजन,प्रिन्ट मिडीया देखी अनलाइनमा काम गरेकाे अनुभव छ । पत्रकारीता गरीरहेका उनलाइ देशमा गणतन्त्र अाएर उत्कृष्ठ भनिएकाे संविधानमा जातिय िवभेदलाइ दण्डनीय बनाइदा पनि रूकुम पश्चिममा भएकाे हत्याकाे घटनाले अाफु दलित भएकाे र समाजले अहिले सम्म मान्छेकाे रूपमा स्वीकार नगरेकाे महसुस गरि याे समाज, राज्यलाइ प्रश्न गर्दै दलितका लागि दलित अभियान सञ्चालन गरेका हुन ।

दलितका लागि दलित अभियान नेपालकाे सुरूवात

जाजरकाेट घटना भएकाे २ दिन पछि नवराज बि.क. लगाएत छ जनाका हत्यारालाइ सजाए मिलाेस, न्याय सम्पादनमा सरकारकाे लापरवाही नहाेस, शक्तिकाे अाडमा घटनालाइ कमजाेर नबनाइयाेस भनेर उनले पहिलाे पटक जिल्ला प्रशासन कार्यालय रूकुम पश्चिम अगाडी धर्ना बसेका थिए । सञ्चार क्षेत्रमा अावाज र कलमले गर्दै अाएका खवरदारीका काम उनले जाजरकाेट घटना पछी अान्दाेलनकै रूपमा गर्न थाले । उनले रात दिन गरेकाे खबरदारीले नवराज बि.क. लगाएत ६ जनाकाे हत्यामा संलग्न धेरैलाइ दाेषी करार दिएर अदालतले जन्म कैद देखी अन्य सजाए सुनाएकाे छ । उनले कर्णाली प्रदेश सरकारले बजेट बनाउँदा दलित समुदायलाइ वेवास्ता गरेकाे र दलिका अधिकार र याेजनालाइ बजेटमा समेट्नु पर्ने माग राखी हजाराैकाे सङ्ख्यामा सहभागि भएर मूख्यमन्त्रि कार्यालय अगाडी विराेध सभा गर्दा प्रहरीले उनलाइ गिरफ्तार गरेकाे थियाे ।

अान्दाेलनका कार्यत्र्रमहरू

दलित हक र अधिकारका लागि अावाज उठाउँदै गर्दा उनले धेरै पटक प्रहरी हिरासतमा जानु परेकाे छ । सुनारकै नेतृत्वमा जाजरकाेट बाट सुरू भएकाे दलीत अान्दाेलन पछिल्लाे समय काठमाडाैँकाे मुटु माइतीघरमा ४५ दिने नेल प्रदर्शन असाेज ३ गते संविधान दिवशकाे दिन १० हजार बढीकाे सहभागितामा नयाँबानेश्वरमा खवरदारी सभा गरी सम्पन्न भएकाे थियाे। संविधान बनेकाे १ दशक वित्न लागि सक्दा पनि राज्यका हरेक निकायमा दलितकाे सहभागिता शुन्य प्राय छ । संविधानमै दलितलाइ राज्यका हरेक निकायमा जनसंख्याकाे अनुपातमा समानुपातिक सहभागिताकाे सिध्दान्तका अधारमा सहभागि गरिने भनिए पनि सरकार बन्दा हाेस, राजदुत नियक्ति गदाे हाेस, संवैधानिक निकायमामा राजनितीक नियक्ती गर्दा हाेस,सरकारका हरेक निकायमा नियक्ति गर्दा हाेस दलितलाइ सहभागि गराइदैन । संविधान बने पनि कानुन, नियमावली,निर्देशीका र कार्यविधी नबन्दा संविधानमा व्यवस्था भएका दलित अधिकार अझै सम्म कार्यन्वयनमा गएका छैनन् ।

कांग्रेसकाे समर्थनमा केपी वलि नेतृत्वकाे २ तिहाइकाे सरकार बन्दा मन्त्रिपरिषदमा १ जना पनि दलित क्याविनेट मन्त्रि बनाइएन । राज्य मन्त्रिमै दलितलाइ सिमित पार्ने चलन दाेहाेर्याइयाे । लगतै भएकाे विभिन्न देशका राजदुत नियक्तिमा एक जना पनि दलितलाइ सिफारिस नगर्दा संविधानले दिएकाे हक अधिकार पनि सरकारमा सहभागि हुने हरेक राजनितिक दलले वेवास्ता गर्दा अव चुप लागेर बस्ने हैन ,अाफ्नाे हक र अधिकारकाे लागि अाफै लड्नु पर्छ भन्दै भनेर उनले २ किलाेकाे फलामकाे साङ्लाे लगाएर दलितलाइ खै ? भन्दै ४५ दिन माइतीघरमा प्रदशन गरे ।

विभिन्न समयमा भएका अान्दाेलनमा दलितकाे पनि सहभागिता भएकाे र दलित हरूले बलिदानी पनि दिएकाे इतिहास छ । तर पनि याे समाज र सरकारले दलितलाइ अझै पनि स्विकार्न नसकेकाे अहिलेकाे अवस्थामा खगेन्द्र सुनारले अब दलितले माग्ने हैन अाफ्नाे लागि अाफै राजनितिक लडाइ लड्नु पर्ने भन्दै दलितका लागि दलित, अाफ्नाे लागि अाफै भन्ने अभियान सञ्चालन गरी ६० लाख दलितकाे हक हितकाे लागि पक्षमा बाेलिरहेका छन् । https://www.onlinekhabar.com/2024/08/1523952/why-is-khagendra-sunar-agitated