Draft:Θεόδωρος Κατσουλάκος

Ο Θεόδωρος Σ. Κατσουλάκος γεννήθηκε στο Ξηροκάμπι της Λακωνίας το 1937. Αποφοίτησε από το Γυμνάσιο Αρρένων Σπάρτης. Σπούδασε φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών. Στην ίδια σχολή εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή με τίτλο: Φιλοσοφικές απόψεις περί ιστορίας στο έργο του Ξενοφώντος (εκδόθηκε με τον τίτλο: Οι απόψεις του Ξενοφώντα για την ιστορία, Εκδ. Πατάκη, Αθήνα 1999, σσ. 159)

Αρχικά εργάστηκε ως καθηγητής στη Μέση Εκπαίδευση σε διάφορα σχολεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Τρόπαια Αρκαδίας, Ξηροκάμπι Λακωνίας, Αθήνα, Κάιρο). Στη συνέχεια υπηρέτησε στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και στο Κέντρο Εκδόσεως Έργων Ελλήνων Συγγραφέων της Ακαδημίας Αθηνών.

Υπήρξε μέλος της συγγραφικής ομάδας διαφόρων σχολικών βιβλίων ιστορίας:

1. Στα πολύ παλιά χρόνια (Γ΄ Δημοτικού)

2. Στα αρχαία χρόνια (Δ΄ Δημοτικού)

3. Στα βυζαντινά χρόνια (Ε΄ Δημοτικού)

4. Στα νεότερα χρόνια (ΣΤ΄ Δημοτικού)

5. Αρχαία Ιστορία (Α΄ Γυμνασίου)

6. Η πολιτισμική προσφορά του ελληνισμού από την Αρχαιότητα ως την Αναγέννηση (Α΄ Λυκείου)

7. Εισαγωγή στις ιστορικές σπουδές (Γ΄ Λυκείου)

8. Θέματα νεότερης και σύγχρονης ιστορίας από τις πηγές (Γ΄ Λυκείου)

9. Ιστορία του νεότερου και του σύγχρονου κόσμου από το 1453 έως σήμερα (Β΄ Λυκείου Τ.Ε.Ε.) 10. Ελληνικός Πολιτισμός 1 και 2 (για τα ελληνικά σχολεία του εξωτερικού)

Είναι μέλος της Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών και της Εταιρείας Λακωνικών Σπουδών, της οποίας διατέλεσε γενικός γραμματέας. Είναι ιδρυτικό μέλος του λακωνικού περιοδικού «Η Φάρις». Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Λακωνία. Κυριότερα δημοσιεύματά του:

1. «Το μαρμαρωμένο λιοντάρι», Νέα Σπάρτη 41 (1961) 2.

2. «Το Ξηροκάμπι στην Κρητική Επανάσταση», Το Ξηροκάμπι 4 (1966) 1-2.

3. «Βραδυνοί θρύλοι: Το στριγγλοπούλι», Το Ξηροκάμπι 5 (1966) 1-2.

4. «Μάνα με τους εννιά σου γιους (δια στόματος Σταυρούλας Π. Κονίδη)», Το Ξηροκάμπι 17 (1973) 5-6.

5. «Μεσαιωνικά τοπωνύμια Λακεδαίμονος», Αργοναύτης 2 (1976) 59-69.

6. «Τα καταφύγια του Δήμου Φάριδος και η σημασία τους στον Α΄ Βενετοτουρκικό πόλεμο (1463-1479)», Η Φάρις 1 (1979) 1-5.

7. «Άγνωστο επεισόδιο των Ορλωφικών», Λακωνικαί Σπουδαί 5 (1980) 435-441.

8. Η Επανάσταση του 1821 στα σχολικά εγχειρίδια των βαλκανικών κρατών, Αθήνα 1990, σσ. 40 (σε συνεργασία με τους Καλλιόπη Ηλιάδου, Αγγελουρανία Κώστογλου, Κώστα Τσαντίνη).

9. Το μοναστήρι της Γόλας Λακωνίας, Αθήνα 1991, σσ. 141 + ιδ (σε συνεργασία με τον Βασίλη Ασημομύτη), β΄ έκδοση από τις Εκδόσεις Ιδιομορφή, Σπάρτη 2012, σσ. 141 + xxxvii.

10. Προβλήματα ιστοριογραφίας στα σχολικά εγχειρίδια των βαλκανικών κρατών (Επανάσταση του ’21, Βαλκανικοί πόλεμοι), Εκδ. Εκκρεμές, Αθήνα 1994, σσ. 142 (σε συνεργασία με τον Κώστα Τσαντίνη).

11. «Πωλητήρια έγγραφα του 18ου αι.», Η Φάρις 14 (1996) 5-7.

12. «Η μαρτυρία του Herman von Pückler - Muskau για την κοινωνική ζωή της Μάνης κατά τα πρώτα μετεπαναστατικά χρόνια», Μάνη. Μαρτυρίες για το χώρο και την κοινωνία. Περιηγητές και επιστημονικές αποστολές (15ος-19ος αι.), Εκδ. Ε.Ι.Ε. – Κ.Ν.Ε., Αθήνα 1996, σσ. 305-313.

13. «Ο εξισλαμισμός χριστιανού από την Λακωνία», Πρακτικά Ε΄ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών, Εκδ. Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών, Παράρτημα 22, τ. Γ΄, Αθήναι 1996-1997, σσ. 247-258.

14. «Τοπωνυμικές υποθέσεις», Η Φάρις 21 (1998) 12.

15. «Ομηρικές μνήμες στο έργο του Ξενοφώντα», Τα Εκπαιδευτικά 46 (1998) 34-40.

16. «Η κόρη από τα Καμίνια που τούρκεψε», Η Φάρις 24 (1999) 4-9.

17. «Παλαιοπαναγιά – Παλιόχωρα», Η Φάρις 26 (2000) 11, 17.

18. «Ελληνικά τοπωνύμια στη Μικρά Ασία μαρτυρούμενα στον Ξενοφώντα», Ονόματα 15 (2000) 65-72.

19. «Το Ελληνικό Γεφύρι του δήμου Φάριδος», Πρακτικά ΣΤ΄ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών, Εκδ. Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών, Παράρτημα 24, τ. Β΄, Αθήναι 2001-2002, σσ. 356-368.

20. «Οι Σαρακατσάνοι του Ταϋγέτου», Πρακτικά Α΄ Τοπικού Συνεδρίου Λακωνικών Σπουδών, Εκδ. Εταιρείας Λακωνικών Σπουδών, Παράρτημα 8, Αθήναι 2002, σσ. 331-349.

21. «Η ερμηνεία του ιστορικού γεγονότος και τα όριά της», Πλάτων (παράρτημα) 1 (2002) 21-30.

22. «Ο Αγησίλαος και οι απόψεις του Ξενοφώντος για τον ιδεώδη ηγέτη», Πρακτικά Ζ΄ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών, Εκδ. Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών, Παράρτημα 27, τ. Α΄, Αθήναι 2006, σσ. 310-318.

23. «Τα έγγραφα του μοναστηριού της Ζερμπίτσας ως ιστορική πηγή για την περιοχή», Πρακτικά Β΄ Τοπικού Συνεδρίου Λακωνικών Σπουδών, Εκδ. Εταιρείας Λακωνικών Σπουδών, Παράρτημα 14, Αθήναι 2006, σσ. 211-223.

24. «Οι απόψεις του Ξενοφώντα για τον ιδεώδη ηγέτη», Βίος θεωρητικός, Αφιερωματικός τόμος εις τον καθηγητήν Δημήτριον Ν. Κούτραν, Εκδ. Ε.Κ.Π.Α., Αθήνα 2006, σσ. 209-220.

25. «Ο Πελοποννησιακός Πόλεμος (431-404 π.Χ.) – Ιστορική Προσέγγιση», Πλάτων / Παράρτημα 4 (2006-2007) 183-196.

26. «Ο Μικρασιατικός πόλεμος (1918-1923) στα τουρκικά σχολικά εγχειρίδια», Σύγκρουση Ελλήνων και Τούρκων στη Μικρά Ασία, 1919-1922, Πρακτικά Β΄ Διεθνούς Συνεδρίου Ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών, Εκδ. Journal of Oriental and African Studies, Γαστούνη 2007, σσ. 187-195.

27. «Οι καταλήξεις σε –άκης και –άκος των επωνύμων της περιοχής μας», Η Φάρις 42 (2007) 3-6.

28. «Περιπτώσεις εξισλαμισμού στην νότια Λακεδαίμονα», Νεομάρτυρες Πελοποννήσου, Πρακτικά ιστορικού συμποσίου στη μνήμη του νεομάρτυρα Δημητρίου, Εκδ. Γ.Α.Κ. Αρκαδίας, Τρίπολη 2008, σσ. 593-603.

29. «Η συμβολή των Λακεδαιμονίων στην προάσπιση της ακρόπολης του Άργους (Ιούλιος 1822)», Πρακτικά Α΄ Συνεδρίου Αργειακών Σπουδών «Το Άργος κατά τον 19ο αιώνα», Σύλλογος Αργείων «Ο Δαναός», Άργος 2009, σσ. 79-88.

30. «Βουλευτικές εκλογές το 1872 στο Ξηροκάμπι με έναν νεκρό και δύο τραυματίες», Η Φάρις 48 (2009) 3-9.

31. ‘‘The relationship of the official mourner with the deceased as a source of inspiration’’, in: Cavanagh Helen – Cavanagh William – Roy James (Eds), Honouring the Dead in the Peloponnese, Proceedings of the 2nd CSPS International Conference of University of Nottingham, CSPS Online Publication, 2011, pp. 254-268.

32. Η Κουμουστά της Λακεδαίμονος, Εκδ. Πολιτιστικού Συλλόγου Ξηροκαμπίου, Σπάρτη 2012, σσ. 440 + κ (σε συνεργασία με τον Παναγιώτη Χ. Στούμπο).

33. «Η Ληστοκρατία στον Ταΰγετο και τη νότια Λακεδαίμονα», Πρακτικά του Λακωνικού Πνευματικού Συμποσίου, Εκδ. Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών, Παράρτημα 30, Αθήναι 2013, σσ. 257-280.

34. «Το μοναστήρι της Παναγίας της Ελεούσας και η περιοχή της Παλαιοπαναγιάς Λακεδαίμονος κατά τους χρόνους της ξένης κυριαρχίας (1460-1821)», Λακωνικαί Σπουδαί 21 (2015-2016) 347-371.

35. «Το τραγούδι του ληστή Παρηγόρη», Η Φάρις 67 (2017) 5-8.

36. «Ο τόπος καταγωγής του Πέτρου Λαμπαδάριου», Λακωνικαί Σπουδαί 22 (2020) 325-332.

37. Ο Κώδικας του μοναστηριού της Γόλας Λακωνίας, Εκδ. Λειμών, Αθήνα 2022, σσ. 160.

38. «Ο οπλαρχηγός της Επανάστασης Αντώνιος Κουμουστιώτης», Πρακτικά Θ΄ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών, Εκδ. Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών, Παράρτημα 33, τ. Γ΄, Αθήναι 2021, σσ. 353-378.

39. «Ο Φιλοποίμην και ο ρόλος της προσωπικότητας στην ιστορική εξέλιξη κατά τον Πολύβιο», Πελοποννησιακά Γράμματα 5 (2021-2022) 15-19.

40. «Κρυφό σχολειό στο μοναστήρι της Γόλας Λακωνίας» (σε συνεργασία με τον Γεώργιο Θ. Καλκάνη), Πελοποννησιακά 32 (2022) 155-166.

41. «Η απόκρουση των δυνάμεων του Ιμπραήμ στην ορεινή Λακεδαίμονα (1825-1826)», Πλάτων 65 (2023) 107-119.