Jump to content

File:Stacja kolejowa Tarnów-Mościce.Pawlo68.JPG

Page contents not supported in other languages.
This is a file from the Wikimedia Commons
From Wikipedia, the free encyclopedia

Original file (4,288 × 2,848 pixels, file size: 8.94 MB, MIME type: image/jpeg)

Summary

Description
Polski: Budynek dworca kolejowego PKP Tarnów-Mościce (1976) w Polsce z widoczną częścią peronu I i wejściem nań oraz parking przed stacją. Architekt Stanisław Wilkosz. Dworzec kolejowy o wysokich walorach architektonicznych jest mocno zakorzeniony w tradycji zachodnioeuropejskiego modernizmu i nawiązuje do najwybitniejszych jego realizacji. Całkowite przeszklenie budynku wzorowane jest na światowej architekturze, nadaje mu lekkość i ponadczasowość. Przykład wyjątkowo oryginalnego wzornictwa epoki, paradoksalnie pozbawiony ówczesnej socjalistycznej skromności i bylejakości, obejmujący nietypowe schody przypominające ruchome schody, aluminiowe sufity, odmiennie wykorzystane lampy rtęciowe oraz ekstrawaganckie ławki, przypominające fotele lotnicze lub fotele przeznaczone dla maszynisty nowoczesnego pociągu. Pierwotnie na dworcu użyta została szwajcarska czcionka Helvetica, będąca synonimem dobrego designu, czarna na białym tle. Przykład zdecydowanie udanego dworca kolejowego o wybitnej, nowatorskiej i równocześnie bogatej w znaczenia architekturze, który podobnie jak ponadczasowy i pozytywnie oceniany przez krytykę Warszawski Dworzec Centralny (1975) wyróżnia się pozytywnie z typowej i miernej architektury czasów PRL, którą reprezentował na przykład dworzec kolejowy w Płaszowie (1967) oraz we Włocławku (1974). Podczas modernizacji linii kolejowej E 30 w 2015 dokonano aktu dewastacji dworca kolejowego Tarnów-Mościce, polegającego na usunięciu oryginalnych stalowych schodów prowadzących spod monumentalnego zadaszenia na peron kolejowy. Schody były projektem związanym integralnie z architekturą dworca i nie kolidowały z istniejącym wejściem do przejścia podziemnego. Identyczne schody - przypominające schody ruchome - zachowały się wewnątrz budynku dworca. Z powodu modernizacji linii kolejowej dawne dwa perony pasażerskie zostały oddalone od budynku dworca i połączone z nim przez przejście podziemne wyposażone w windy, przez co przy samym budynku pozostały już tylko dwa tory towarowe połączone usuniętymi już schodami z dworcem, co może tłumaczyć pośpiech z jakim usunięto dawne schody, ponieważ te zaczęły odtąd prowadzić pozornie tylko do torów towarowych, jednakże nie uzasadnia to opisanej dewastacji z powodu wysokich walorów nietypowej formy zlikwidowanych schodów. Alternatywą dla likwidacji oryginalnych stalowych schodów było ich zachowanie i wyposażenie krawędzi torów towarowych w estetyczne, szczelne i solidne ogrodzenie w modernistycznej formie, ponieważ tam gdzie prowadziły usunięte schody wciąż znajduje się jeszcze duży taras z długą i szeroką przestrzenią dla ludzi, zapewniającą imponujący widok nad poziomem ulicy. Taras ten jest wyposażony w ławki i objęty jest monumentalnym zadaszeniem będącym częścią budynku dworca kolejowego. Przez taras można obejść dookoła przeszklony budynek dworca i dojść do zachowanych jeszcze z tyłu budynku małych schodów które powtarzają oryginalną formę innych schodów dworca, które to małe schody pozwalają na wejście na antresolę w budynku dworca przez przeszklone drzwi lub zejście w dół na ulicę z tyłu dworca. Fotografia tarasu wykonana w 2021:http://tarnow.net.pl/uploads/articles/ORGINAL/20566a2135cb704c5714314e4b2a590dDSC9231.jpg[1]. Imponujący taras zewnętrzny oraz antresola wewnętrzna stanowią razem "promenadę architektoniczną", jest to pojęcie z historii architektury[2]. Do czasu ewentualnego wyposażenia w schody oraz w ogrodzenie od torów towarowych taras nie może być używany przez ludzi tak jak w latach siedemdziesiątych po otwarciu dworca. Dworzec kolejowy Tarnów-Mościce reprezentuje "piękno polskiej architektury" według magazynu Architektura Murator (10/2020). Widoczne na zdjęciu efekty zasłonięcia okien blachą na parterze, zamalowane drzwi oraz przypadkowa kolorystyka nie są ideą architekta. Na planie całego dworca i jego zadaszenia zachowała się także oryginalna, błyszcząca, granitowa posadzka z kontrastową, dwubarwną kompozycją geometryczną przypominającą tory kolejowe. Nawierzchnia z granitu, która została przeznaczona dla pieszych jest niszczona przez nielegalnie parkujące samochody ze względu na brak słupków, które jednak w przypadku instalacji musiały by mieć nieinwazyjną formę i brak koloru (np. cienkie słupki ze stali ocynkowanej powtarzające obrys zadaszenia budynku) aby nie zakłócać formy architektonicznej modernistycznego dworca. W styczniu 2021 ruszyła procedura wpisu do rejestru zabytków dworca kolejowego Tarnów-Mościce przez Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Krakowie, dworca który opisano jako "charakteryzującego się wysokimi walorami architektonicznymi"[3]. Dworzec został zabytkiem w sierpniu.
Date
Source Own work
Author Paweł Tucki
OpenStreetMap
InfoField
Way 229518040
Object location50° 00′ 24.44″ N, 20° 55′ 31.15″ E Kartographer map based on OpenStreetMap.View this and other nearby images on: OpenStreetMapinfo


Współrzędne geograficzne - 50 00' 25,00 N 20 55' 32,60 E

Licensing

I, the copyright holder of this work, hereby publish it under the following license:
w:en:Creative Commons
attribution share alike
This file is licensed under the Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported license.
You are free:
  • to share – to copy, distribute and transmit the work
  • to remix – to adapt the work
Under the following conditions:
  • attribution – You must give appropriate credit, provide a link to the license, and indicate if changes were made. You may do so in any reasonable manner, but not in any way that suggests the licensor endorses you or your use.
  • share alike – If you remix, transform, or build upon the material, you must distribute your contributions under the same or compatible license as the original.
  1. http://tarnow.net.pl/articles/s/i/315388
  2. Charles Jencks "Le Corbusier" 1973
  3. 27.01.2021 WUOZ w Krakowie, oficjalna strona w serwisie FB

Captions

Add a one-line explanation of what this file represents

Items portrayed in this file

depicts

24 July 2012

0.00625 second

12 millimetre

image/jpeg

50°0'24.444"N, 20°55'31.152"E

50°0'24.984"N, 20°55'33.060"E

File history

Click on a date/time to view the file as it appeared at that time.

Date/TimeThumbnailDimensionsUserComment
current10:25, 5 September 2012Thumbnail for version as of 10:25, 5 September 20124,288 × 2,848 (8.94 MB)Pawlo68User created page with UploadWizard

The following page uses this file:

Global file usage

Metadata