Jump to content

File:AGAD Pieczęć większa litewska Zygmunta I, króla polskiego, wielkiego księcia litewskiego.jpg

Page contents not supported in other languages.
This is a file from the Wikimedia Commons
From Wikipedia, the free encyclopedia

Original file (752 × 749 pixels, file size: 208 KB, MIME type: image/jpeg)

Polski: Pieczęć większa litewska Zygmunta I, króla polskiego, wielkiego księcia litewskiego.   (Wikidata search (Cirrus search) Wikidata query (SPARQL)  Create new Wikidata item based on this file)
Author
Zygmunt I
Title
Polski: Pieczęć większa litewska Zygmunta I, króla polskiego, wielkiego księcia litewskiego.
Description
Polski: Odcisk w wosku czerwonym (średnica 67 mm) w masywnej misce z wosku naturalnego, na sznurze czerwonym. Pieczęć przy dokumencie Zygmunta I zatwierdzającym prawa i przywileje Wielkiego Księstwa Litewskiego (Wilno, 18 października 1529). Pieczęć większa litewska Zygmunta I była używana w latach 1506-1544 (tj. do przekazania władzy w Wielkim Księstwie Litewskim Zygmuntowi Augustowi).

Po śmierci Aleksandra Jagiellończyka jego brat Zygmunt I, jeszcze przed koronacją na króla polskiego, został wybrany 20 X 1506 r. wielkim księciem Litwy. Kazał wówczas sporządzić dwie pieczęcie litewskie, większą i mniejszą. Pieczęć większa litewska, na której – analogicznie do pieczęci wielkich koronnych – występował wieniec herbów ziemskich, powtarzała schemat sfragistyczny ukształtowany w czasach Aleksandra. Ten rodzaj pieczęci był przeznaczony do uwierzytelniania dokumentów królewskich wystawianych w sprawach dotyczących Wielkiego Księstwa Litewskiego. Typariuszem służących do wykonywania odcisków pieczęci zarządzał kanclerz wielki litewski. W okresie używania tej pieczęci przez Zygmunta I urząd kanclerza Wielkiego Księstwa Litewskiego pełnili: Mikołaj Radziwiłł, Mikołaj Mikołajowicz Radziwiłł oraz Olbracht Marcinowicz Gasztołd. Chociaż osobne sigilla dla Wielkiego Księstwa Litewskiego z Pogonią mieli już Kazimierz Jagiellończyk i Aleksander to jednak dopiero Zygmunt I wprowadził odrębną pieczęć większą litewską z wyobrażeniem Pogoni w otoku pięciu herbów, z których dwa były królewskie rodowe i trzy ziemskie.

Pieczęć większa litewska przedstawia w środku pola okrąg, w którym umieszczono tarczę z herbem Pogoń, a ponad tarczą banderolę z literami S M D L [Sigismundus Magnus Dux Lithuaniae (Zygmunt Wielki Książę Litwy)]. Wokół tarczy rozmieszczono pięć herbów, dwa rodowe i trzy ziemskie. Do herbów odnoszą się napisy na wstęgach oplatających tarcze: PATERNUM pod Orłem i MATERNUM pod herbem austriackim. W dalszej kolejności umieszczono tarczę z wyobrażeniem Anioła i podpis KIOVIENS, po przeciwnej stronie Krzyż równoramienny i napis VIOLINSE, a u dołu wspiętego Niedźwiedzia w obroży na szyi z napisem SMOLNE. Napisy objaśniające herby uzupełniają tytulaturę litewską Zygmunta I w legendzie tej pieczęci, która została wykonana kapitałą protorenesansową w brzmieniu: SIGISMUNDUS DEI GRATIA MAGNUS DVX LITHWANIE RVSSIE SAMOGITHIE ET C(ETERA) (Zygmunt z Bożej łaski wielki książę Litwy, Rusi, Żmudzi itd.).
Русский: Большая литовская печать польского короля Сигизмунда I. В центре печати круг, в котором помещён щит с гербом Погоня, над щитом баннер с буквами S M D L [Sigismundus Magnus Dux Lithuaniae — Сигизмунд Великий князь Литовский). Вокруг щита было расположено пять гербов, два родовых и три земельных. К гербам относятся надписи на лентах, оплетающих щиты: PATERNUM под орлом и MATERNUM под австрийским гербом. Слева от зрителя расположен щит с изображением Ангела и подписью KIOVIENS (Киевский), на противоположной стороне равнобедренный Крест и надпись VIOLINSE (Волынский), а в нижней части идущий медведь в ошейнике и подписью SMOLNE (Смоленский). По окружности печати легенда: SIGISMUNDUS DEI GRATIA MAGNUS DVX LITHWANIE RVSSIE SAMOGITHIE ETC[ETERA] (Сигизмунд Божьей милостью великий князь Литвы, Руси, Жемайтии и т. д.).
Date 18 September 1529
date QS:P571,+1529-09-18T00:00:00Z/11
Medium
Polski: pergamin
institution QS:P195,Q7209884
Accession number
Zbiór dokumentów pergaminowych, sygn. 7556
Notes
Miejsce powstania: Wilno
Język dokumentu: łac.
Druk/rękopis: rękopis
Forma: oryginał
References Wydanie drukiem: brak
Source/Photographer
Permission
(Reusing this file)
Public domain

This work is in the public domain in its country of origin and other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 100 years or fewer.


You must also include a United States public domain tag to indicate why this work is in the public domain in the United States.
This file has been identified as being free of known restrictions under copyright law, including all related and neighboring rights.

Captions

Add a one-line explanation of what this file represents

Items portrayed in this file

depicts

image/jpeg

81b0bb3b34c23f679e1275a620c5f1c682badcea

213,345 byte

749 pixel

752 pixel

File history

Click on a date/time to view the file as it appeared at that time.

Date/TimeThumbnailDimensionsUserComment
current18:49, 20 April 2013Thumbnail for version as of 18:49, 20 April 2013752 × 749 (208 KB)Seniuta{{Information |Description ={{pl|1=Pieczęć większa litewska Zygmunta I, króla polskiego, wielkiego księcia litewskiego. Odcisk w wosku czerwonym (średnica 67 mm) w masywnej misce z wosku naturalnego, na sznurze czerwonym. Pieczęć przy dokume...

The following page uses this file:

Global file usage

The following other wikis use this file:

Metadata